AD bericht over opleidingstoucher zonder toestemming

Het Algemeen Dagblad bericht vandaag over klachten van studenten die een vaginaal toucher uitvoerden bij patiënten onder narcose, die daarvoor geen toestemming hadden gegeven.

Onderzoek aan het Centrum voor Ethiek en Levensbeschouwing van het VU Medisch Centrum zou de signalen bevestigen. De website www.geneeskundestudent.nl onderschrijft dit probleem ook en zegt regelmatig klachten te krijgen van studenten over dit onderwerp. Het AD stelt: ‘De praktijken, waarbij soms vier mensen na elkaar bewusteloze patiënten bevoelen, spelen zich af in grote ziekenhuizen in ons land.’

Op de website van het AD discussiëren patiënten en artsen over de vermeende ‘verkrachtingen’. Volgens co-assistente Naomi Koning wordt dit voorbeeld ‘al tijden steeds maar weer aangehaald tijdens het ethiekonderwijs van de VU’, maar ze kent van mede-coassistenten zulke verhalen niet. ‘Ook tijdens mij eigen co-schap gynaecologie was geen enkele sprake van zulke praktijken.’

Reagerende artsen zijn bezorgd over de geschetste situatie maar herkennen deze slechts in enkele gevallen. In de jaren zeventig en tachtig was deze manier van opleiden wel gewoonte, stelt jurist Johan Legemaate van de KNMG. De NVOG heeft de leden geïnformeerd via de nieuwsbrief en verzocht situaties te melden ‘waarin co-assistenten zich niet veilig genoeg zouden voelen’.

‘Als je naar een opleidingsziekenhuis gaat’, zegt Legemaate, ‘weet je dat (co-)assistenten er een rol spelen. Je hoeft dan niet voor ieder detail toestemming te vragen.’ Er is tuchtrechtelijke jurisprudentie dat je een patiënt moet informeren over wat er zo typisch is aan een opleidingsziekenhuis. Maar er is niet vastgelegd waarvoor je de patiënt precies toestemming moet vragen, aldus Legemaate, die het binnendringen in het lichaam ‘een aparte categorie’ noemt.

De zaak gaat niet alleen de gynaecologie aan. ‘Het is bij ano-rectale operaties gebruikelijk dat het complete team toucheert, co-assistenten horen daarbij’, stelt chirurg Henk ten Cate Hoedemaker van het UMC Groningen. Patiënten geven aan of ze wel of geen co-assistent bij hun behandeling willen hebben. Aparte toestemming voor een toucher onder narcose is niet gebruikelijk.

Een klacht over de door het AD aangekaarte situatie zou de tuchtrechter waarschijnlijk gegrond verklaren, denkt Legemaate. Maar omdat er geen intentie is van misbruik, zal strafrechtelijk waarschijnlijk niet succesvol zijn, schat hij in. ‘Maar nobele motieven zijn niet voldoende om patiëntrechten buiten werking te stellen.’ EN

U kunt reageren:  Plaats uw commentaar . (Voor ingelogde bezoekers. Uw bijdrage is direkt aanklikbaar onder dit nieuwsbericht.)

Vrouwen 'oefenpop' tijdens narcose - AD 27 januari 2006

Tekst Wet op de Geneeskundige Behandelingsovereenkomst (WGBO)