Te laat

Tijdens deze eerste grote visite op mijn allereerste dag als co interne zit ik nog stilletjes in een hoekje. Ik zeg niet veel, maar ik hoor alles en vorm in mijn hoofd beelden van de patiënt. Zo ook van een cocaïne- en heroïneverslaafde patiënt die net zo oud is als mijn vader. Hij heeft ernstige levercirrose als gevolg van hepatitis B en C, maar meldt zich nu met een ileus. Hij houdt zich niet aan de regels, eet stiekem ijsjes en gaat elke morgen naar buiten om te roken. Ik betrap mezelf erop dat ik me afvraag hoeveel geld de maatschappij moet steken in iemand die zijn eigen gezondheid verziekt. Want ja, die hepatitis heeft hij vast van vieze naalden. En hij is toch zelf begonnen aan de drugs? Iedereen weet toch dat dat slecht voor je is? Dus als je eraan begint, ben je gewoon dom.

Dom dus, de eerste indruk van een patiënt die ik nog nooit heb gezien. Een indruk die, zodra ik hem hoor praten, verdwijnt. Ja, hij ziet eruit als een junk (zie je wel!), maar hij is bijzonder goed op de hoogte van wat er aan de hand is. Hij kent zijn eigen labwaarden en weet wat die betekenen. Als ik later op de dag bloed uit zijn centrale lijn moet halen, vertelt hij mij hoe ik dat moet doen. Dat ik toch ook zeker handschoenen aan moet, wil ik niet in contact komen met zijn bloed. We raken aan de praat en hij vertelt me over de vele geloofsovertuigingen waar hij zich in heeft verdiept. En ik vraag me af hoe het toch zo ver heeft  kunnen komen met deze intelligente man. Maar ik durf het hem niet te vragen.

Eindeloos wordt hij besproken bij de chirurgisch-interne overdracht, tot er iemand roept: ‘Maar hij gaat gewoon dood; daar heeft hij zelf voor gezorgd!’ Gelach stijgt op in de zaal, ik kijk ongemakkelijk om me heen. Waarom zouden we zijn ileus niet verhelpen om zijn lijden draaglijker te maken? Ik durf het niet te vragen.

In de loop van de week hebben de chirurgen even niets te doen en leggen hem toch op tafel. Maar wat nou als dat moment van verveling nooit was gekomen? Ook dat durf ik niet te vragen.

Na de ok verslechtert de patiënt en hij gaat langzaam achteruit. Totdat ik op een maandagmorgen binnenkom, het bord bekijk en ik zie dat zijn naam er niet meer op staat.

Voor al mijn vragen is het nu te laat.

Sara Roos is vijfdejaarsstudent en uit ruim dertig kandidaten gekozen als opvolgster van AiS-columnist Victor Middelkoop die inmiddels is afgestudeerd.

Meer columns en blogs