Maat(on)waardig

Aan het begin van de zomer verscheen in Medisch Contact een artikel over de kwetsbare positie van de specialist in (loon)dienst van een andere specialist. Een arbeids­constructie, ook wel bekend als spidma, sil of sids, die werd omschreven als een ‘dienst­verband tussen tafellaken en servet’.

Hoewel in het drie pagina’s tellende artikel veel werd gezegd, werd er ook gezwegen. Niet zonder goede reden. De financiële belangen in deze kwestie zijn groot en het beestje bij de naam noemen zou instrijken tegen een flinke bos, veelal grijze haren. De reden ook, denk ik, dat de twee geïnterviewde sids’en hun verhaal alleen onder voorwaarde van volstrekte anonimiteit wilden doen. Jammer vond ik ook dat Medisch Contact besloot om het artikel in komkommertijd te publiceren. Hoe het ook zij: een eer­­lijke en nodige discussie over de zogenaamde hybride vakgroepen bleef jammerlijk uit.

Jammer dat Medisch ­Contact besloot het artikel in komkommertijd te ­publiceren

In het Isala in Zwolle werd, na de mis­­standen binnen de vakgroep Cardiologie, ingezien dat de ongelijke positie van medisch specialisten mede ten grondslag heeft gelegen aan de daar ontstane problemen. Het systeem van rangen en standen had geleid tot privileges, een slechte aanspreekcultuur, uitbuiting en machtsmisbruik. Een systeem dat kon ontstaan ondanks het sinds 2017 geldende msb-­regelement waarin staat dat ‘de periode dat iemand sids is varieert tussen 0,5 jaar en 3 jaar.’ Een termijn waar meerdere vakgroepen zich al jaren niet aan houden. Zo ontstond, vertrouwden sids’en mij toe, een ‘sid’sen-stuwmeer’ waarin zij, zonder duidelijk toekomstperspectief en met beperkte autonomie ronddobberden. Zich onderwijl afvragend wat te doen of te laten om als ‘maatwaardige’ kandidaat boven te komen drijven.

In het Isala werd daarom eind mei gestemd over een ‘generaal sids’en-pardon.’ Dit houdt in dat alle sids’en de kans moeten krijgen om binnen afzienbare tijd toe te treden tot het msb. De meerderheid van het msb, maar vooral de leden uit die vakgroepen die zich wél al jaren keurig aan de aanstellingsregels hielden, stemden voor. Een positief bericht en een msb dat blijk geeft van een lerend vermogen en prima moreel kompas. Ware het niet dat iedere vakgroep zelf mag bepalen hoe dit besluit ten uitvoering te brengen. En dan wringt opnieuw de schoen.

Want hoewel in de meeste vakgroepen inderdaad de afspraak is gemaakt dat alle zittende sids’en die dat willen binnen nu en nog eens drie jaar mogen toetreden als maat, ontstonden elders troebele sids-maatverkiezingen. Zo kon het gebeuren dat een sids al meer dan tien jaar goed genoeg is om de diensten te doen met de feestdagen, een groot deel van de poli’s te draaien en aiossen te begeleiden, maar ongeschikt was bevonden voor een plek als maat. Aanblijven als sids was daarentegen geen probleem. Dan blijft de gelijkgerichtheid binnen een vakgroep ver te zoeken natuurlijk. En blijkt bovendien dat een cultuur niet zal veranderen zolang gedrag niet hoeft te veranderen. Waarbij je je ook moet afvragen waarom (jonge) collega’s, ja zélfs in de huidige moeilijke banenmarkt, zich zo laten behandelen.